Bệnh đau mắt hột là gì? Triệu chứng và cách điều trị bệnh

Bệnh đau mắt hột là dạng bệnh lý nhiễm khuẩn rất dễ lây lan và có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị kịp thời.

Số người mắc bệnh đau mắt hột trên thế giới được ước lượng khoảng 500 triệu người. Bệnh tập trung chủ yếu ở các nước phát triển, Đông Nam Á, Châu Phi, đặc biệt ở nơi có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Theo thông tin từ WHO, đã có hơn 2 triệu người mất đi ánh sáng do biến chứng của bệnh đau mắt hột.

1. Bệnh đau mắt hột là gì? Giai đoạn phát triển của bệnh

Đau mắt hột được hiểu là tình trạng viêm mạn tính của giác mạc và kết mạc. Bệnh do vi khuẩn Chlamydia Trachomatis gây ra và có khả năng lây lan nhanh qua quá trình tiếp xúc với dịch tiết của mắt hoặc sử dụng chung đồ với người bệnh.

Đau mắt hột có thể bắt gặp ở bất cứ đối tượng nào từ trẻ em đến người già. Bệnh tiến triển theo từng giai đoạn cùng biểu hiện khác nhau. Nếu phát hiện và điều trị muộn bao nhiêu thì mức độ tổn thương và nguy cơ biến chứng càng cao bấy nhiêu.

Đau mắt hột thường phát triển qua 5 giai đoạn như sau:

• Giai đoạn 1: Mắt có dấu hiệu nhiễm trùng nhẹ. Bề mặt kết mạc, sụn mi có xuất hiện các nang mụn chứa tế bào lympho, kích thước từ 0.5mm.
• Giai đoạn 2: Mắt có tình trạng ngứa đỏ và mí sưng to. Các nang mụn đều tăng lên cả về kích thước và số lượng. Lúc này, bệnh đã có khả năng lây lan cho những người xung quanh.
• Giai đoạn 3: Tình trạng viêm nhiễm trùng đã nặng hơn rất nhiều. Phần nang mụn bắt đầu vỡ ra hình thành sẹo bên trong, ảnh hưởng đến thị lực.
• Giai đoạn 4: Phần sụn mi bị ngắn lại, bờ mi lộn vào phía bên trong gây tình trạng lông mi mọc ngược. Phần lông mi này khiến giác mạc bị tổn thương, suy giảm chức năng và có thể dẫn đến loét giác mạc rất nguy hiểm.
• Giai đoạn 5: Mắt có cảm giác ngứa ngáy, vô cùng khó chịu. Phần giác mạc tổn thương dần bị mờ đục, có thể dẫn tới mù lòa.

2. Bệnh đau mắt hột do nguyên nhân nào gây ra?

Các bác sĩ tại bệnh viện Mắt Thiên Thanh cho biết, đau mắt hột do một loại vi khuẩn có tên là Chlamydia Trachomatis gây ra. Loại vi khuẩn này có tới 15 tuýp huyết thanh khác nhau. Ngoài gây bệnh ở mắt thì chúng còn có thể gây bệnh ở đường tiết niệu sinh dục ở người.

Vi khuẩn Chlamydia Trachomatis có thể tồn tại hàng tuần trong môi trường lạnh nhưng khi ở nhiệt độ cao (50 độ C) chúng sẽ chết trong vòng 15 phút. Chúng không thể tồn tại quá 24 giờ khi ở ngoài cơ thể con người.

Bên cạnh nguyên nhân gây bệnh thì các yếu tố sau cũng là tác nhân tăng nguy cơ đau mắt hột:

• Môi trường sống tạo điều kiện tốt để vi khuẩn sinh sôi và phát triển.
• Không gian sống chật hẹp , đông đúc cũng tăng nguy cơ lây bệnh.
• Điều kiện vệ sinh và quá trình vệ sinh cá nhân còn kém.
• Trẻ dưới 10 tuổi thuộc nhóm nguy cơ cao mắc bệnh đau mắt hột.
• Tiếp xúc với chất tiết chứa vi khuẩn gây bệnh ở người mắc.

3. Các triệu chứng, biểu hiện của bệnh đau mắt hột

Triệu chứng của bệnh đau mắt hột thường xuất hiện ở cả 2 mắt, bao gồm các triệu chứng về mặt cơ năng và thực thể.

Triệu chứng cơ năng

• Phần mí mắt có dấu hiệu ngứa nhẹ, sưng mí và kích ứng.
• Phần ghèn mắt chứa nhiều chất nhầy, dịch mủ.
• Cảm giác đau mắt, chảy nước mắt và nhạy cảm hơn với ánh sáng.

Triệu chứng thực thể

• Nổi nang mụn (nổi hột): Thường xuất hiện trên phần rìa giác mạc hoặc bề mặt kết mạc. Hột có hình tròn, kích thước từ 0.5mm, màu trắng xám, có mạch máu vây quanh.
• Thẩm lậu: Đây là tổn thương viêm mạn tính do tế bào lympho,… gây ra. Thẩm lậu khiến kết mạc bị đục phù, rìa giác mạc bị đục và phù lớp nông.
• Nhú gai: Là khối đa giác màu hồng có ranh giới rõ ràng. Ở giữa là một trục mạch máu, các mao mạch tỏa ra ở xung quanh.
• Sẹo: Sẹo thường nằm ở vùng kết mạc sụn mi trên, là một dải xơ hình sao có màu trắng và có nhánh.

Khi có bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, người bệnh cần nhanh chóng thăm khám mắt để có phương pháp điều trị kịp thời, tránh biến chứng không mong muốn xảy ra.

Xem thêm: 

• Bệnh khô mắt: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa
• Bệnh viêm kết mạc mắt có nguy hiểm không? Cách phòng tránh

4. Đau mắt hột có biến chứng gì?

Việc phát hiện và điều trị bệnh đau mắt hột không kịp thời có thể dẫn đến một số biến chứng sau:

• Viêm kết mạc mạn tính: Mắt có dấu hiệu đỏ, ngứa và cộm.
• Lông quặm: Tổn thương kết mạc bờ mi gây ra tình trạng lông mi bị biến dạng, quặp vào bên trong và cọ xát liên tục vào giác mạc dẫn đến tổn thương.
• Mù lòa: Đây là biến chứng nguy hiểm do mắt nhiễm khuẩn không kịp điều trị gây viêm mủ nhãn cầu.
• Viêm sụn mi: Phần sụn mi bị biến dạng, bờ mi dày lên và xơ hóa.
• Loét giác mạc: Sự biến dạng giác mạc gây ra tình trạng loạn thị, đục giác mạc và có thể mù lòa. Trình trạng này khiến người bệnh có cảm giác đau nhức mắt và sợ ánh sáng.
• Bội nhiễm: Đau mắt hột khiến giác mạc bị tổn thương. Điều này dễ dẫn đến nhiễm khuẩn mắt, nhiễm virus và vi nấm hoặc viêm loét giác mạc.
• U hạt ở rìa giác mạc: U hạt này có thể phát triển và lan dần vào đồng tử hoặc toàn bộ giác mạc.
• Loạn thị: Quá trình cọ sát lâu ngày của các sẹo mắt hột trên giác mạc khiến giác mạc bị biến dạng khiến đường đi của ánh sáng bị sai lệch,gây loạn thị, suy giảm tầm nhìn.
• Viêm tuyến lệ, tắc ống dẫn lệ: Biến chứng này có thể gây ra tình trạng chảy nước mắt sống, mờ mắt.
• Khô mắt, khô giác mạc: Các ống tuyến bị teo nhỏ làm giảm lượng dịch tiết ra. Điều này khiến mắt khô, mờ và có thể dẫn tới loét/thủng giác mạc, gây mù mắt.

5. Điều trị bệnh đau mắt hột như thế nào?

Tùy theo tình trạng, mức độ nghiêm trọng của bệnh mà các bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp với từng người bệnh. Để điều trị bệnh đau mắt hột, bác sĩ thường kết hợp 2 quá trình điều trị ngoại khoa và nội khoa.

Điều trị nội khoa

Nguyên nhân gây đau mắt hột là do vi khuẩn nên cần sử dụng kháng sinh để điều trị. Một số loại kháng sinh thường được dùng để điều trị đau mắt hột như:

• Thuốc kháng sinh azithromycin có tác dụng giết chết vi khuẩn. Thuốc được chỉ định điều trị với các trường hợp không có biến chứng. Thuốc được dùng với liều lượng là 1 liều 1 năm và cần lặp lại sau mỗi 6 tháng – 1 năm khi bệnh tái phát.
• Thuốc mỡ tra mắt Tetracyclin ngày 2 lần, sử dụng ít nhất trong vòng 6 tuần.
• Uống kháng sinh erythromycin 250mg: 4 viên/ngày trong vòng 3 tuần.

Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng thêm nước mắt nhân tạo để cải thiện tình trạng khô mắt. Đồng thời, người đau mắt hột cũng nên bổ sung đầy đủ các loại vitamin để nâng cao đề kháng và sức khỏe cho mắt.

Điều trị ngoại khoa

Khi bệnh đau mắt hột gây biến chứng lông quặm thì bệnh nhân cần tiến hành xử lý lông quặm bằng phương pháp phẫu thuật. Đây là một trong các phẫu thuật trung phẫu thực hiện trên mắt cần được kiểm tra và đánh giá kỹ càng trước khi thực hiện. Thông quá đó, bác sĩ sẽ xác định kỹ thuật phù hợp để can thiệp.

6. Biện pháp phòng ngừa đau mắt hột

Đau mắt hột là bệnh lý có khả năng tái phát nếu không chăm sóc và bảo vệ mắt đúng cách. Để có thể bảo vệ mắt cũng như phòng ngừa bệnh đau mắt hột, mọi người cần:

• Luôn giữ vùng mắt sạch sẽ. Có thể sử dụng khăn ẩm, ấm để vệ sinh mắt và massage nhẹ nhàng giúp kích thích lưu thông máu quanh vùng mắt.
• Rửa tay thường xuyên với xà phòng. Tắm rửa sạch sẽ để ngăn ngừa vi khuẩn, hạn chế nguy cơ đau mắt hột.
• Không sử dụng thiết bị điện tử trong điều kiện thiếu sáng và trong thời gian dài.
• Đảm bảo nguồn nước và không gian sống luôn sạch sẽ.
• Sử dụng kính chống bụi, chống nắng để hạn chế tác nhân làm tổn thương mắt.
• Chế độ ăn uống đầy đủ, đa dạng các nhóm chất. Tăng cường bổ sung thực phẩm tốt cho mắt để nâng cao sức khỏe đôi mắt.
• Thường xuyên khám mắt để theo dõi tình trạng sức khỏe mắt và điều trị các bệnh lý nhãn khoa kịp thời (nếu có).

Xem thêm:

• Bệnh mộng mắt: Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị
• Bệnh cườm nước là gì? Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh

Bệnh đau mắt hột có thể điều trị khỏi nhưng vẫn có khả năng tái phát. Khi có bất kỳ triệu chứng nào, người bệnh nên thăm khám để được điều trị đúng cách, tránh các biến chứng không mong muốn.