Kiểm soát cận thị: Giải pháp tối ưu giúp hạn chế tăng độ hiệu quả
08-08-2025
Share
Kiểm soát cận thị là giải pháp tối ưu giúp làm chậm quá trình tăng độ cận, bảo vệ thị lực và ngăn ngừa các biến chứng về võng mạc trong tương lai.
Cận thị đang ngày càng phổ biến, đặc biệt ở trẻ em trong độ tuổi học đường. Nếu không được kiểm soát kịp thời, cận thị có thể tiến triển nhanh chóng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm trong tương lai. Vậy kiểm soát cận thị là gì? Có những phương pháp nào an toàn, hiệu quả? Cùng Bệnh viện Mắt Thiên Thanh tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây!
Nội dung
1. Cận thị và lý do cần kiểm soát cận thị
1.1 Cận thị là gì? Tại sao ngày càng phổ biến ở trẻ em và người trẻ?
Cận thị là tật khúc xạ khiến mắt nhìn rõ vật ở gần nhưng mờ khi nhìn xa. Nguyên nhân chính do trục nhãn cầu dài hơn bình thường hoặc giác mạc quá cong, khiến hình ảnh hội tụ trước võng mạc.
Trong những năm gần đây, tỷ lệ cận thị gia tăng nhanh chóng ở trẻ em và thanh thiếu niên. Nguyên nhân bao gồm: thời gian học tập, đọc sách, sử dụng máy tính, điện thoại kéo dài; thiếu thời gian hoạt động ngoài trời; yếu tố di truyền, đặc biệt nếu bố mẹ bị cận.
1.2 Tăng độ cận có nguy hiểm không?
Tăng độ cận không chỉ đơn giản dừng lại ở việc phải thay kính thường xuyên mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Người cận nặng dễ gặp bong võng mạc, thoái hóa võng mạc, glôcôm, đục thủy tinh thể sớm. Trẻ có thể bị nhược thị nếu không kiểm soát kịp thời. Ngoài ra, cận thị tiến triển ảnh hưởng trực tiếp đến học tập, công việc và sinh hoạt hằng ngày.
1.3 Kiểm soát cận thị là gì và khác gì với điều trị?
Kiểm soát cận thị là phương pháp nhằm làm chậm tốc độ tiến triển của độ cận, giảm nguy cơ mắt bị cận nặng trong tương lai. Mục tiêu không phải là giúp nhìn rõ ngay lập tức, mà là hạn chế tình trạng trục nhãn cầu dài thêm – nguyên nhân chính gây ra các biến chứng nguy hiểm như thoái hóa võng mạc, glôcôm hoặc bong võng mạc trong tương lai.
Điểm khác biệt quan trọng giữa kiểm soát cận thị và điều trị cận thị:
- Điều trị cận thị: tập trung khắc phục tình trạng nhìn mờ trước mắt. Phương pháp phổ biến là đeo kính gọng, kính áp tròng hoặc phẫu thuật khúc xạ để hình ảnh hội tụ đúng trên võng mạc. Tuy nhiên, các phương pháp này không ngăn được độ cận tiếp tục tăng.
- Kiểm soát cận thị: tập trung vào quá trình ngăn ngừa và làm chậm độ cận tiến triển, từ đó hạn chế biến chứng lâu dài. Độ tuổi cần chú trọng việc kiểm soát cận thị là dưới 18 tuổi, đặc biệt là giai đoạn từ 6 – 13 tuổi.
Nói cách khác, nếu điều trị giúp bạn “nhìn rõ” thì kiểm soát cận thị mới là chìa khóa để “giữ thị lực khỏe mạnh lâu dài”, đặc biệt quan trọng đối với trẻ em và thanh thiếu niên đang trong giai đoạn mắt phát triển.
2. Các phương pháp kiểm soát cận thị hiệu quả hiện nay
2.1 Đeo kính Ortho-K
Ortho-K là kính áp tròng cứng, đeo ban đêm để định hình giác mạc tạm thời. Ban ngày, người bệnh có thể nhìn rõ mà không cần kính gọng. Phương pháp này giúp làm chậm tăng độ cận 50 – 60%, đồng thời mang lại sự tự tin vì không cần kính gọng trong sinh hoạt. Tuy nhiên, việc đeo Ortho-K cần được bác sĩ chuyên khoa chỉ định và theo dõi định kỳ để đảm bảo an toàn.
2.2 Kính đa tròng
Những loại kính đa tròng này được thiết kế để phân bổ vùng nhìn xa – gần, giảm áp lực điều tiết khi học tập, đọc sách hoặc sử dụng máy tính. Chúng đặc biệt hiệu quả ở trẻ em có dấu hiệu tăng độ nhanh, giúp hạn chế tình trạng mỏi mắt và giảm căng thẳng thị giác.
2.3 Thuốc nhỏ mắt Atropin nồng độ thấp
Atropin liều thấp có tác dụng hỗ trợ trong việc kiểm soát tăng độ cận ở trẻ. Phương pháp này đơn giản, dễ áp dụng nhưng cần bác sĩ kê đơn và theo dõi để tránh tác dụng phụ. Đây là giải pháp được nhiều phụ huynh lựa chọn cho con em mình trong giai đoạn cận tiến triển nhanh. Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định trẻ kết hợp cùng các phương pháp khác để tối ưu hiệu quả kiểm soát cận thị.
2.4 Điều chỉnh thói quen sinh hoạt
Thói quen sinh hoạt đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát cận thị. Trẻ nên dành ít nhất 2 tiếng mỗi ngày hoạt động ngoài trời để ánh sáng tự nhiên kích thích sự phát triển lành mạnh của mắt. Đồng thời, hạn chế thời gian nhìn màn hình xuống dưới 2 giờ/ngày và đảm bảo môi trường học tập đủ ánh sáng.
2.5 Liệu pháp ánh sáng đỏ
Đây là phương pháp mới trong kiểm soát cận thị, sử dụng thiết bị chiếu ánh sáng đỏ cường độ thấp vào mắt trong khoảng 3–5 phút/lần, 2 lần mỗi ngày. Ánh sáng đỏ được cho là giúp điều chỉnh tín hiệu sinh học của võng mạc, làm chậm sự kéo dài trục nhãn cầu – nguyên nhân chính gây cận thị tiến triển. Các nghiên cứu gần đây cho thấy, liệu pháp ánh sáng đỏ có thể giảm tốc độ tăng độ cận tới hơn 80%.
3. Dấu hiệu cần đến bác sĩ nhãn khoa để kiểm soát cận thị
Cha mẹ nên cân nhắc đến việc kiểm soát cận thị cho con khi:
- Độ cận tăng nhanh trong 6 tháng – 1 năm: Nếu độ cận tăng 0.5 – 1 đi-ốp trong vòng nửa năm, đây là dấu hiệu cần can thiệp sớm.
- Trẻ hay nheo mắt, nghiêng đầu, nhìn gần quá mức: Đây là biểu hiện mắt không nhìn rõ, có thể do cận thị tiến triển hoặc kèm loạn thị.
- Dùng kính thường xuyên nhưng thị lực vẫn giảm: Kính có thể đã không còn phù hợp hoặc mắt mắc thêm tật khúc xạ khác, trẻcần được đo lại và khám chuyên sâu.
4. Kết luận
Kiểm soát cận thị là giải pháp tối ưu kết hợp y học hiện đại với lối sống khoa học để bảo vệ thị lực. Phụ huynh cần đưa trẻ đi khám định kỳ tại các cơ sở nhãn khoa uy tín và kiên trì áp dụng các phương pháp kiểm soát được bác sĩ khuyến nghị. Chủ động từ sớm chính là chìa khóa duy trì thị lực khỏe mạnh và phòng tránh biến chứng nguy hiểm.
Đặt lịch thăm khám và kiểm soát cận thị ngay cho trẻ qua:
- Hotline: 038 8967 699 – 0243 2265 999
- Website: https://matthienthanh.com
- Fanpage: Bệnh viện Mắt Thiên Thanh
Bài viết trên mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hay điều trị chuyên sâu trực tiếp từ bác sĩ.
