Tìm hiểu bảng đo cận thị: Dùng sao cho đúng và khi nào cần khám chuyên sâu
08-08-2025
Share
Bảng đo cận thị không chỉ là công cụ kiểm tra thị lực cơ bản mà còn giúp sàng lọc sớm các tật khúc xạ, hỗ trợ quá trình chuẩn đoán bệnh.
Bảng đo cận thị là công cụ quen thuộc trong khám mắt, thường được sử dụng tại các bệnh viện và cửa hàng kính thuốc. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cách dùng bảng đo sao cho chính xác, cũng như giới hạn của công cụ này. Việc lạm dụng bảng đo tại nhà hoặc tự kết luận mức độ cận thị dựa trên kết quả sơ bộ có thể dẫn đến sai lệch trong điều trị. Trong bài viết này, hãy cùng Bệnh viện Mắt Thiên Thanh tìm hiểu chi tiết về bảng đo cận thị này nhé!
Nội dung
1. Bảng đo cận thị là gì?
1.1 Khái niệm bảng đo cận thị trong nhãn khoa
Bảng đo cận thị là một bảng kiểm tra thị lực, bao gồm các chữ cái hoặc hình ảnh được thiết kế với kích thước giảm dần theo chiều từ trên xuống. Người đo sẽ đọc các dòng chữ ở một khoảng cách cố định (thường là 3m hoặc 5m). Thị lực sẽ được đánh giá dựa trên hàng chữ đọc được. Các kết quả thấp hơn cho thấy dấu hiệu sự suy giảm thị lực.
1.2 Vai trò của bảng đo trong kiểm tra thị lực
Bảng đo được sử dụng trong quá trình kiểm tra thị lực mang một số vai trò quan trọng như sau:
- Tầm soát ban đầu: Phát hiện sớm tật khúc xạ ở trẻ em và người lớn.
- Đánh giá sau điều trị: Theo dõi hiệu quả sau khi đeo kính hoặc phẫu thuật.
- So sánh thị lực hai mắt: Phát hiện lệch khúc xạ hoặc nhược thị.
- Hỗ trợ chẩn đoán: Là bước quan trọng trong quá trình bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh của người bệnh.
2. Các loại bảng đo cận thị phổ biến hiện nay
2.1 Bảng chữ Snellen
Đây là bảng đo thị lực phổ biến nhất, sử dụng chữ cái La-tinh viết hoa xếp từ lớn đến nhỏ. Mỗi dòng chữ phản ánh một mức thị lực khác nhau, được chuẩn hóa trên toàn thế giới. Bảng Snellen phù hợp cho người trưởng thành biết đọc chữ.
2.2 Bảng chữ E (bảng Armaignac)
Bảng này hiển thị các chữ E quay theo nhiều hướng khác nhau. Người được đo chỉ cần xác định hướng của các nhánh chữ E. Đây là loại bảng thích hợp cho trẻ nhỏ hoặc người không biết chữ.
2.3 Bảng chữ C (bảng Landolt)
Bảng Landolt gồm nhiều hình tròn có khe hở giống chữ C, khe hở quay về các hướng khác nhau. Người bệnh chỉ ra hướng của khe hở. Đây là bảng đo thị lực quốc tế có độ chính xác cao, đặc biệt trong nghiên cứu nhãn khoa.
2.4 Bảng đo thị lực hình
Dành cho trẻ mẫu giáo hoặc người khó đọc chữ, bảng này sử dụng hình ảnh quen thuộc như ngôi nhà, quả bóng, ngôi sao. Giúp kiểm tra thị lực mà không cần kỹ năng đọc chữ.
2.5 Bảng Parinaud
Thường dùng để kiểm tra thị lực nhìn gần của người bệnh. Bảng Parinaud có các đoạn văn bản in với cỡ chữ giảm dần. Thích hợp đánh giá khả năng đọc sách, báo hoặc làm việc gần.
2.6 Bảng đo thị lực dạng thẻ
Là phiên bản thu gọn, dạng cầm tay, tiện lợi cho phép kiểm tra nhanh tại các chương trình kiểm tra mắt cộng đồng hoặc khi khám tại giường bệnh. Tuy bảng có kích thước nhỏ nhưng vẫn đảm bảo các mức kiểm tra cơ bản.
3. Cách đọc và sử dụng bảng đo cận thị
3.1 Quy trình đo thị lực với bảng đo
Đo thị lực xa: Người bệnh đứng hoặc ngồi cách bảng đo chuẩn (Snellen, Landolt, Armaignac) từ 3 – 5m. Che một bên mắt và đọc từng dòng ký tự từ trên xuống. Đảm bảo mỗi dòng đọc được ít nhất 50% ký tự. Lặp lại với mắt còn lại và ghi kết quả.
Đo thị lực gần: Sử dụng bảng Parinaud hoặc bảng dạng thẻ đặt ở khoảng cách 33 – 40cm. Người bệnh đọc các đoạn chữ hoặc ký hiệu nhỏ dần. Ghi nhận mức chữ nhỏ nhất có thể đọc được một cách thoải mái và chính xác.
3.2 Chỉ số 10/10, 7/10, 3/10 nghĩa là gì?
Hiện nay, có nhiều hệ quy chiếu thị lực được áp dụng nhưng phổ biến nhất tại Việt Nam là hệ quy chiếu thị lực 10/10:
- 10/10: Thị lực chuẩn, nghĩa là mắt có khả năng phân giải hình ảnh ở khoảng cách chuẩn mà không cần hỗ trợ kính. Đây là mục tiêu của đa số ca điều trị khúc xạ.
- 7/10: Thị lực giảm nhẹ. Người bệnh có thể nhìn rõ trong sinh hoạt thông thường nhưng sẽ gặp khó khăn khi đọc chữ nhỏ, lái xe ban đêm hoặc làm việc yêu cầu độ chính xác cao. Thường được bác sĩ chỉ định chỉnh kính để đạt chất lượng thị giác tối ưu.
- 3/10 trở xuống: Thị lực kém. Người bệnh khó thực hiện các hoạt động hàng ngày và nguy cơ cao mắc nhược thị hoặc bệnh lý mắt tiềm ẩn. Trường hợp này cần đo máy khúc xạ, khám đáy mắt và các xét nghiệm bổ sung để xác định nguyên nhân.
3.3 Cách phân biệt cận thị – viễn thị – loạn thị qua kết quả bảng đo
- Cận thị: Người bệnh thường đọc rõ các dòng gần trên bảng nhưng mờ ở các dòng chữ nhỏ xa hơn. Khi đo với bảng Snellen, người bệnh thường chỉ đọc được dòng tương ứng 7/10 hoặc thấp hơn và có thể kèm theo tình trạng mỏi mắt khi nhìn xa lâu.
- Viễn thị: Người bệnh đọc tốt các dòng chữ lớn ở xa nhưng khó đọc chữ nhỏ hoặc khi bảng đặt gần (ví dụ bảng Parinaud). Triệu chứng thường kèm theo nhức đầu, chói mắt khi đọc lâu.
- Loạn thị: Kết quả bảng đo không ổn định; chữ cái có thể nhòe, méo hoặc bị biến dạng ở cả khoảng cách xa và gần. Người bệnh thường phải nheo mắt để nhìn rõ, nhưng vẫn không đạt thị lực tối ưu nếu chưa được chỉnh kính phù hợp.
4. Bảng đo cận thị tại nhà có chính xác không?
Hiện nay, một số ứng dụng như EyeQue, Peek Acuity hoặc Glasses On cho phép kiểm tra thị lực qua điện thoại hoặc máy tính bảng, mang lại sự tiện lợi, nhanh chóng cho người dùng.
Tuy nhiên, việc thực hiện đo thị lực tại nhà thông qua bảng đo có thể không được chuẩn hóa về khoảng cách cũng như thiếu sự giám sát từ người có chuyên môn nên kết quả sẽ dễ sai lệch. Người bệnh có thể sử dụng bảng đo để kiểm tra sơ bộ tại nhà. Để có kết quả chẩn đoán chính xác về mức độ cận cũng như tình trạng mắt, người bệnh cần thực hiện kiểm tra tại các cơ sở chuyên khoa có hệ thống thăm khám hiện đại cùng đội ngũ bác sĩ chuyên môn.
5. Kết luận
Bảng đo cận thị là công cụ quan trọng giúp kiểm tra thị lực và sàng lọc sớm các bất thường, đặc biệt trong tầm soát học đường và khám sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, bảng đo chỉ mang tính tham khảo và không thể thay thế cho quá trình khám mắt chuyên sâu. Khi có dấu hiệu bất thường, người bệnh hãy đến bệnh viện hoặc phòng khám nhãn khoa uy tín để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
Đặt lịch khám mắt tại Bệnh viện Mắt Thiên Thanh qua:
- Hotline: 038 8967 699 – 0243 2265 999
- Website: https://matthienthanh.com
- Fanpage: Bệnh viện Mắt Thiên Thanh
Bài viết trên mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hay điều trị chuyên sâu trực tiếp từ bác sĩ.
